Autor: Ewelina Wróblewska – oligofrenopedagog, pedagog przedszkolny, logopeda

O tym, że ruch to zdrowie, a szczególnie ruch na świeżym powietrzu, wie każdy.
O tym, że zdrowa rodzina to szczęśliwa rodzina, z pewnością nikogo nie trzeba przekonywać. Widzimy jednak, że we współczesnym świecie, w ferworze codziennych zajęć, obowiązków
i rzeczy, które nie-mogą-zaczekać, zdarza się nam rodzicom zapominać o niezwykłej wartości codziennej aktywności fizycznej na świeżym powietrzu…

Każdy potrzebuje odpocząć i spędzić czas w taki sposób, aby zregenerować siły i złapać oddech przed kolejnymi wyzwaniami codzienności. Odpoczynek ten coraz częściej ogranicza się do biernego spędzania czasu wolnego, do „surfowania” po sieci, oglądania telewizji, do ćwiczeń fitness czy na siłowni. Dzieciom natomiast zdaje się wystarczać tablet, komputer, bajka w telewizji czy wyjście na plac zabaw. Ale czy rzeczywiście, wystarcza? W przeglądaniu stron internetowych czy kanałów telewizyjnych nie ma nic złego, a ćwiczenia aerobowe czy siłowe to świetny sposób na polepszenie kondycji fizycznej rodzica. Podobnie jak gra na tablecie czy obejrzana bajka, które odpowiednio dozowane jeszcze nikomu nie zaszkodziły, a zabawy na placu zabaw to sama radość i sposób na wspomaganie integracji sensorycznej. Podczas gdy dzieci szaleją na placu zabaw, rodzice mają chwilę wolnego. Ale…zaraz, zaraz! Czy nie można by tak, jak w okresie wakacyjnym, spędzić czas razem? Razem, a nie „obok siebie”? Dlaczego warto wspólnie spędzać czas wolny na świeżym powietrzu?

Przeczytajcie i przekonajcie się, że spędzanie aktywnie czasu z rodziną przynosi same korzyści nie tylko dziecku, ale także rodzicom!

Zalety aktywnego spędzania czasu wolnego z rodziną na świeżym powietrzu:

1. Pogłębia relację rodzic-dziecko, wzmacnia więzi rodzinne – spędzając razem czas,
   a nie „obok siebie”, bez zbędnej technologii, mamy wreszcie czas na rozmowy i słuchanie siebie nawzajem. Według badań, jeżeli dziecko ma od 3 do 16 lat, to z 76% prawdopodobieństwem można przyjąć, że właśnie siedzi przed telewizorem lub komputerem. Migotanie ekranów osłabia pracę mięśni oczu, a zastygłe spojrzenie często nie widzi niczego poza ekranem, dziecko nie słyszy także tego, co dzieje się dookoła. Nie doświadcza. Z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że w tym samym czasie rodzice pochłonięci się sprawami wirtualnego świata. Nie przeżywają. Wspólne spędzanie czasu wolnego, aktywnie i na świeżym powietrzu, buduje relacje rodzinne, sprawia, że wzrasta w nas poczucie bezpieczeństwa i przynależności do rodziny oraz identyfikacji z nią. Może być także świetnym sposobem na oswajanie różnych, nowych emocji, budowanie pewności siebie. Spędzając czas razem dzielimy się doświadczeniami i kolekcjonujemy wspólne przeżycia.
2. Wspomaga wszechstronny rozwój dziecka i utrzymuje wydolność psychofizyczną rodziców – dzieci mają wrodzoną, naturalną potrzebę ruchu i aktywności, nie stłamszoną jeszcze przez ogrom obowiązków, które stają się integralną częścią dorosłości. Ruch jest warunkiem koniecznym do uczenia się, oddziałuje nie tylko na mięśnie, układ kostny, krążenia czy oddechowy. Spędzając aktywnie czas dotleniamy mózg, który znacznie sprawniej pracuje, poprawia pamięć i umiejętność koncentracji, a co za tym idzie – czas poświęcony na naukę staje się odpowiednio krótszy. Ruszając się, bawiąc – uczymy się. Ruch na świeżym powietrzu pozwala dzieciom wyrazić ich naturalną radość życia, a nam pozwala znowu poczuć się dzieckiem. Dzieci uczą się przez działanie, a ich podstawową czynnością jest zabawa. Oddziałuje ona na wszystkie płaszczyzny rozwoju: poznawczą, fizyczną (wspomaga rozwój mięśni, sprawności manualnej i dużej motoryki), społeczną (poprzez uczenie współpracy i innych określonych form zachowania). Zabawa na świeżym powietrzu pobudza wyobraźnię i uczy radzenia sobie z trudnościami. W jej trakcie można poruszyć trudne dla dziecka tematy, lepiej poznać siebie nawzajem. Zabawa daje motywację do działania, wspomaga rozwój psychoruchowy całej rodziny, a rozwój daje radość.
3. Wychowuje dziecko do aktywnego spędzania czasu wolnego – nie ma nic lepszego, niż bycie dla dziecka wzorem. Dzieci uczą się głównie poprzez modelowanie (naśladowanie). Pokazując im, że rodzinny, aktywny wypoczynek sprawiają nam przyjemność, budujemy w dziecku poczucie, że taka forma spędzania czasu wolnego jest bardzo dobra. Zachowanie rodziców jest dla dzieci inspiracją do podejmowania własnych działań. Jak wiadomo, aktywni rodzice wychowują aktywne dzieci. Wyniki badań wskazują, że zainteresowanie aktywnością dziecka, wspieranie jego naturalnej potrzeby ruchu i zabawy, wiara w jego umiejętności sprawiają, że dziecko odczuwa większą przyjemność ze swojej aktywności, ma poczucie sprawstwa i siły. Dzieci z rodzin aktywnych fizycznie mają 10-krotnie mniejsze ryzyko, aby zachorować na cukrzycę, choroby układu krwionośnego, nowotwory czy inne choroby cywilizacyjne. Dzieci, które aktywnie spędzają czas wolny, mają większą szansę na osiąganie lepszych wyników w nauce, a co za tym idzie – łatwiej im będzie w przyszłości znaleźć satysfakcjonującą pracę. Ponadto ci, którzy od wczesnego dzieciństwa mieli wzorce aktywnego wypoczynku, będą kopiować je w życiu dorosłym. Dobrym przykładem zaszczepienia – już w niemowlętach – bakcyla „aktywności ruchowej” jest forma aktywności fitness dla rodziców małych dzieci. Każdy trening BuggyGym wygląda inaczej, ale wszystkie łączy to, że odbywają się na świeżym powietrzu, a podstawowym przyrządem do ćwiczeń jest wózek z dzieckiem. Maluszek w wózku może smacznie spać lub z ciekawością rozglądać się po świecie, gdy tymczasem rodzic wykonuje różnego rodzaju ćwiczenia z wózkiem o charakterze aerobowym, wzmacniającym, kształtującym i rozciągającym. Już niemowlę ma szansę zobaczyć, jak mama aktywnie spędza czas.
4. Wzmacnia odporność organizmu, hartuje tak dzieci, jak i dorosłych. Badacze
   z Australii dowodzą, że samo przebywanie na świeżym powietrzu zmniejsza ryzyko krótkowzroczności u dzieci. W obecnych czasach większość z nas cierpi na deficyt witaminy D, której potrzebujemy do ochrony przed przeziębieniem i grypą, ale także przed chorobą nowotworową. Najłatwiej zadbać o zdrowie całej rodziny wychodząc na spacery i aktywnie spędzając czas na świeżym, powietrzu, wystawiać się na działanie promieni słonecznych. Spędzanie czasu na zewnątrz nie jest jednak zarezerwowane tylko dla ciepłych dni. Jesienią i zimą również można aktywnie spędzać czas! Należy pamiętać tylko o odpowiednim ubraniu, dostosowanym do warunków panujących na zewnątrz. Już niemowlęta mogą przebywać zimową porą na świeżym powietrzu, a dla starszych dzieci wspólny wyjazd na narty, sanki czy ulepienie bałwana z rodzicami będzie prawdziwą frajdą.
5. Obniża poziom stresu – jak wiemy, spędzanie czasu na świeżym powietrzu sprzyja aktywności ruchowej, a co za tym idzie – wydzielaniu endorfin, czyli hormonu szczęścia. Brytyjscy naukowcy stwierdzili, że u osób, które często przebywają na łonie natury obniża się poziom kortyzolu, ponadto osoby te wykazują większą umiejętność radzenia sobie ze stresem. Stwierdzili także, że już 5 minut aktywności na świeżym powietrzu wystarczy, aby poprawić nasze samopoczucie psychofizyczne. Współczesny styl życia, jego szybkie tempo, migotające ekrany, błyskawicznie zmieniające się obrazy, nadmierna ilość bodźców, które oddziałują tak na dzieci, jak i dorosłych wywołują fizjologiczny stan stresu. Wbrew pozorom, nie tylko dorośli przeżywają stres, dzieci również go doświadczają, choć często o tym nie potrafią mówią – nie potrafią, nie chcą lub nie mają okazji. Wspólne spędzanie czasu wolnego stwarza możliwości do rozmowy, a przed wszystkim – aktywność fizyczna na świeżym powietrzu sprawia, że zapominamy o troskach i trudnościach, redukujemy poziom stresu i po prostu czujemy się lepiej.
6. Kształtuje postawy proekologiczne – uczy dzieci obcowania z przyrodą, szacunku do niej, gdyż tereny zielone stają się atrakcyjnym miejscem do wspólnego przebywania i dzielenia ze sobą przeżyć. Miejscem, do którego cała rodzina chce wracać, a wspólną aktywność można z powodzeniem zakończyć piknikiem.

 

Zatem Rodzino, rusz się! Zalety wspólnego, aktywnego spędzania czasu wolnego są nieocenione: pogłębia relacje rodzinne, wspomaga rozwój, wspiera sprawność intelektualną, wzmacnia odporność, obniża poziom stresu, kształtuje postawy proekologiczne i badawcze u dzieci. Rodzice, wychowując swoje dziecko „zaszczepiają” w nim wartości, uczą właściwych postaw i motywują do podejmowania wyzwań. Dzieci, ucząc się przez naśladownictwo, przejmują od dorosłych prezentowane przez nich postawy, również wobec aktywności fizycznej. Ci, którzy zostali wychowani w duchu aktywności ruchowej, przejawiają większą troskę o zdrowie bliskich, potrafią łączyć promocję zdrowia, aktywne spędzanie czasu wolnego z zasadami ekologii.