Mgr fizjoterapii Anna Schab

Ciało dziecka w okresie niemowlęcym jest bardzo wrażliwe i czułe na wszelkie „manipulacje”, które są na nim wykonywane. Podnoszenie i odkładanie maleństwa do łóżeczka, noszenie, przewijanie, ubieranie i rozbieranie, karmienie – wszystkie te czynności wykonywane są wielokrotnie w ciągu każdego dnia. Zostawiają one „ślad sensoryczny” na maleńkim ciele, ponieważ dotyk i równowaga to podstawowe zmysły, z pomocą, których dziecko poznaje świat w pierwszych miesiącach życia. Zatem istotne jest, aby wykonywane były one pewnie, spokojnie i łagodnie. Niestety w stresie, pośpiechu lub codziennej rutynie łatwo o tym zapomnieć. Rodzice często wykonują te czynności w sposób dla nich wygodny i z pozoru prosty. Nie zdają sobie sprawy z tego, że ich ruchy każdego dnia wpływają na dojrzewający układ nerwowy ich pociechy. Warto jednak poświęcić tym czynnościom trochę czasu i uwagi.

O prawidłowej pielęgnacji niemowlęcia napisano już wiele książek – często zawierają one bardzo szczegółowe instrukcje prawidłowych technik podnoszenia, odkładania, noszenia dziecka, itd. Zapamiętajmy jednak ogólne, podstawowe zasady prawidłowej pielęgnacji niemowlęcia:

• wszystkie czynności przy dziecku wykonujemy w sposób symetryczny i naprzemienny.
  Przykładowo, należy starać się nosić dziecko raz na jednej, raz na drugiej ręce; podnosić obracając dziecko raz przez lewy, raz przez prawy bok. Należy również zapewnić niemowlęciu możliwość obserwacji świata ze wszystkich stron (np. co jakiś czas zmienić pozycję dziecka w łóżeczku, nie zapominajmy o leżeniu bokiem również w czasie aktywności maleństwa!).

• wszystkie czynności wykonujemy w sposób łagodny, pewny, celowy, ruchy opiekuna powinny być spokojne i płynne.
  Dziecko musi czuć się bezpiecznie w rękach opiekuna. Przykładowo, poczucie bezpieczeństwa daje dziecku ułożenie jego ciałka bokiem do kierunku ruchu podczas podnoszenia i odkładania go. Obrócenie dziecka na boczek przed podniesieniem go z łóżeczka czy przewijaka, daje mu bowiem możliwość lepszej „kontroli” nad sytuacją (dziecko może obserwować świat i tor ruchu). Taka „stymulacja” korzystnie wpływa ponadto na rozwój układu równowagi.

• przez pierwsze 3 – 4 miesiące unikamy pozycji pionowej dziecka.
• stopniowo zmniejszamy kontrolę nad ciałem dziecka w czasie pielęgnacji.
  Przez pierwsze 3-4 miesiące życia dziecka, należy podtrzymywać jego główkę podczas podnoszenia i noszenia. Z czasem jednak wskazane jest zmniejszanie tego oparcia. Dziecko musi mieć możliwość trenowania samodzielnej kontroli główki i tułowia przez wzmacnianie odpowiedzialnych za to mięśni.

• nie podnosimy dziecka za rączki lub nóżki oraz nie chwytamy pod pachami.
  Przykładowo podczas zmiany pieluszki, prawidłowe jest uniesienia pupy dziecka i obrócenie ciała na boczek, aby móc dokładnie (wysoko;)) wytrzeć pupę dziecka. Ciągnięcie do góry za nóżki dziecka może spowodować uszkodzenie delikatnych stawów biodrowych.

Każdy rodzic chce dla swojego dziecka tego, co najlepsze. Problem pojawia się, gdy pośpiech i rutyna zaczynają dominować w wykonywanych czynnościach przy maluszku (a o to w codziennych zawieruchach nie trudno;)) Starajmy się więc od początku kształtować w sobie prawidłowe nawyki, poświęćmy trochę czasu na nauczenie się prawidłowych technik pielęgnacji na początku życia maleństwa (kiedy więcej śpi i czasu może ciut więcej;)). Niewątpliwie będzie to procentować bardziej harmonijnym rozwojem dziecka w przyszłości. A rodzicowi oszczędzi trosk i wizyt u fizjoterapeuty :-).